Skończył pieśń całą, zdziwiony wielce patrzy, że w górę nie leci wyżej, że zawisł w miejscu. Spojrzy dokoła – już towarzysza nie widzi swojej podróży; głos jeno mocny nad sobą słyszy, co zagrzmiał w sinawej chmurze:
– Zostaniesz do dnia sądnego (останешься до скончания века; dzień sądu/sądny dzień – судный день; do sądnego dnia – до скончания века), zawieszony tak jak teraz (подвешенный так как сейчас)! Jak zawisł w miejscu (как он завис на месте), dotychczas buja (/так/ до сих пор качается; dotychczas – до сих пор), a choć mu słowa w ustach zamarły (и хотя ему = у него слова в = на губах замерли; usta – рот; губы; zamrzeć – замереть), choć głosu jego nikt nie dosłyszy (хотя голоса его никто не расслышит), starcy (старики; starzec – старик), co dawne pamiętają czasy (что прежние помнят времена), gdy miesiąc w pełni zabłyśnie (когда месяц в полнолуние блеснёт; miesiąc – уст. месяц /луна/; pełnia/księżyc w pełni – полнолуние; zabłysnąć – блеснуть), przed niewielu jeszcze laty wskazywali czarną plamkę jako ciało Twardowskiego zawieszone do dnia sądu (ещё немного = несколько лет назад показывали чёрное пятнышко как тело Твардовского, подвешенное до судного дня; przed – тому назад; niewiele – немного; plama – пятно).
– Zostaniesz do dnia sądnego, zawieszony tak jak teraz! Jak zawisł w miejscu, dotychczas buja, a choć mu słowa w ustach zamarły, choć głosu jego nikt nie dosłyszy, starcy co dawne pamiętają czasy, gdy miesiąc w pełni zabłyśnie, przed niewielu jeszcze laty wskazywali czarną plamkę jako ciało Twardowskiego zawieszone do dnia sądu.
5. Zajęcze serce 7
(Заячье сердце)
Na wyspie (на острове), w pośrodku Wisły (посредине Вислы; /w/pośrodku – посредине), stał wielki zamek przed laty (стоял много лет назад большой замок; przed laty – много лет назад), cały murem otoczony (весь окружённый стеной; mur – стена /каменная/), w każdym rogu grube baszty (в каждом углу толстые башни; róg – угол /наружный/), wiewały na nich gęsto chorągwie i gęste straże poustawiane (развевались на них плотно знамёна и частые караулы /были/ расставлены; chorągiew – флаг, знамя, стяг; gęsty – густой; плотный; частый; straż – ж. охрана; стража; караул). Most skórzany na łańcuchach łączył wyspę z brzegiem ziemi (кожаный мост на цепях соединял остров с берегом; skóra – кожа).
W tym zamku mieszkał pan możny (в этом замке жил могущественный господин; zamek – замок, pan – хозяин; господин), rycerz bitny (храбрый рыцарь; bitny – воинственный, храбрый), zawołany (прирождённый; zawołany – призванный; прирождённый). Ile razy trąba brzmiała nad wchodową bramą zamku (сколько раз раздавалась труба над входными воротами замка; brzmieć – звучать; раздаваться; wchodowy – уст. входной), zwiastowała powrót pana (возвещала возвращение хозяина), zwycięstwo i łup bogaty (победу и богатую добычу).
Na wyspie, w pośrodku Wisły, stał wielki zamek przed laty, cały murem otoczony, w każdym rogu grube baszty, wiewały na nich gęsto chorągwie i gęste straże poustawiane. Most skórzany na łańcuchach łączył wyspę z brzegiem ziemi.
W tym zamku mieszkał pan możny, rycerz bitny, zawołany. Ile razy trąba brzmiała nad wchodową bramą zamku, zwiastowała powrót pana, zwycięstwo i łup bogaty.
Po długich i ciemnych lochach wiele brańców osadzono (по = в длинных и тёмных подземельях /было/ поселено/посажено много пленников; loch – подвал, погреб; подземелье; braniec – пленник). Codziennie musieli robić (каждый день они должны были работать; codziennie – ежедневно, каждый день; musieć – быть должным/вынужденным; robić – делать; работать): to naprawiać mury grube (то чинить толстые стены; naprawiać – ремонтировать, чинить), to uprawiać piękny ogród (то заниматься прекрасным садом; uprawiać coś – заниматься чем-л.). Między tymi była baba (между этими = ними была баба; między – между, среди), stara baba czarownica (старая бабка колдунья; baba – баба; бабка), której męża trzymał w więzach (мужа которой /рыцарь/ держал в узах, mąż – муж): ta się zemścić zaprzysięgła (та дала клятву отомстить; zaprzysiąc – присягнуть, принять присягу, дать клятву).
Po długich i ciemnych lochach wiele brańców osadzono. Codziennie musieli robić: to naprawiać mury grube, to uprawiać piękny ogród. Między tymi była baba, stara baba czarownica, której męża trzymał w więzach: ta się zemścić zaprzysięgła.
Czatowała przeto chwili (поэтому она подстерегала = поджидала момента; czatować – подстерегать; chwila – минута; момент), by samego spotkać pana (чтобы встретить хозяина одного). Strudzony walką (утомлённый борьбой; strudzić się – уст. утомиться), niewczasem (лишениями; niewczas/niewczasy – лишения), na zielonej upadł trawie (на зелёной = на зелёную упал траву; upaść – упасть); sen zakleił mu powieki (веки = глаза у него слиплись; zakleić – заклеить; powieka – веко; sen klei oczy komuś – у кого-л. слипаются глаза). Skrycie czai czarownica (скрытно подкрадывается колдунья; czaić się – подкрадываться), mak na oczy panu kładzie (мак на глаза хозяину кладёт), by się ze snu nie obudził (чтобы он не проснулся; obudzić się ze snu – проснуться), i gałązką osikową w pierś uderza (и веточкой осиновой в грудь ударяет), a w tę stronę (а в ту сторону = в то место), kędy serce ludzkie bije (где человеческое сердце бьёт = бьётся; bić – бить).
Czatowała przeto chwili, by samego spotkać pana. Strudzony walką, niewczasem, na zielonej upadł trawie; sen zakleił mu powieki. Skrycie czai czarownica, mak na oczy panu kładzie, by się ze snu nie obudził, i gałązką osikową w pierś uderza, a w tę stronę, kędy serce ludzkie bije.
I pierś się zaraz roztwarła (и грудь тотчас раскрылась; roztworzyć się – раствориться, раскрыться), i czerwone widać serce (и видно красное сердце), jak drga ciągle i ustawnie (как /оно/ вздрагивает постоянно и неустанно; ciągle – постоянно; ustawnie – уст. неустанно; непрестанно, постоянно). Uśmiecha się czarownica i wyciąga rękę chudą (усмехается колдунья и протягивает тощую руку; uśmiechać się – улыбаться, усмехаться; chudy – худой, тощий), długimi palcami z lekka obejmuje całe serce i tak nieznacznie wyciąga (длинными пальцами слегка обхватывает всё сердце и так слегка = легко его вытаскивает; z lekka – слегка; obejmować – обнимать; обхватывать; nieznacznie – незначительно, слегка), że się rycerz nie obudził (что рыцарь не проснулся).
Wtedy mając w pogotowiu świeże od zająca serce (тогда, имея наготове свежее сердце от зайца = заячье сердце; pogotowie – готовность; mieć w pogotowiu – иметь наготове/под рукой), w pierś rycerza zaraz wkłada i zamyka otwór piersi (в грудь рыцаря сразу вкладывает и закрывает отверстие груди). Sama odeszła na stronę (сама отошла в сторону; odejść – отойти; na – на, в), z radością w gęstych krzakach przyległa (с радостью в густых кустах прилегла; przylec – диал. прилечь), chcąc zobaczyć skutki czarów (желая увидеть последствия колдовства; chcieć – хотеть, желать; skutek – следствие, последствие; czary мн. – чары, волшебство, колдовство).
I pierś się zaraz roztwarła, i czerwone widać serce, jak drga ciągle i ustawnie. Uśmiecha się czarownica i wyciąga rękę chudą, długimi palcami z lekka obejmuje całe serce i tak nieznacznie wyciąga, że się rycerz nie obudził.
Wtedy mając w pogotowiu świeże od zająca serce, w pierś rycerza zaraz wkłada i zamyka otwór piersi. Sama odeszła na stronę, z radością w gęstych krzakach przyległa, chcąc zobaczyć skutki czarów.